DOM KOMBATANTA W PARYŻU
20 Rue Legendre – 75017 Paris – France
Dom Kombatanta im. Władysława Andersa, który mieści się w zabytkowej kamienicy z XIX wieku w 17-stej dzielnicy Paryża, przez lata stanowił centrum spotkań paryskiej Polonii.
Dom Kombatanta założony został po II wojnie światowej przez polskich żołnierzy, którzy pozostali na emigracji we Francji.
Zawiązali oni Stowarzyszenie Kombatantów Polskich, żołnierzy drugiej wojny światowej. Za pieniądze z żołdu zakupili budynek który był miejscem spotkań i zarazem pomieszczeniem dla pamiątek ich życia i świadectw ich walki. Zgodnie ze statusem stowarzyszenia Dom Kombatanta jako dobro wspólne ma służyć polonii we Francji.
Dom kombatanta zarządzany jest przez Stowarzyszenie Polskich Kombatantów i ich Rodzin. Problemy zaczęły się kiedy starsi kombatanci zaczęli wymierać lub musieli wyjechać z różnych powodów. Kilka osób podających się za spadkobierców dąży do sprzedaży domu w celu osiągnięcia korzyści finansowych.
Budynku przed przejęciem od kilku lat bronią Stowarzyszenie Obrony Domu Kombatantów Polskich we Francji oraz środowiska polonijne związane z kołem „Gazety Polskiej” w Paryżu.
Petycja przeciwko sprzedaży Domu Polskich Weteranów we Francji wystosowana przez Stowarzyszenie Obrony Domu Kombatantów Polskich we Francji i ich rodzin im. Gen. Władysława Andersa w Paryżu.
„Dom nie jest nieruchomością komercyjną – nie można go uznać za klasyczną nieruchomość na sprzedaż.
Kapitan Kazimierz Michałowski
Dom musi pozostać Pomnikiem i Żywym Symbolem, w ramach którego kultywowana będzie pamięć o żołnierzach, którzy oddali życie. Wszyscy ci, którzy będą mieli wpływ na losy Domu, będą odpowiedzialni przed Historią i przyszłymi Pokoleniami”
1999
„The House is not a commercial property – it is not treated as a normal item for sale.
Captain Kazimierz Michałowski
The House is to remain as a Monument and a Living Symbol, where it will be cherished to Remember Soldiers who gave their lives. Everyone who has an impact on the fate of the House is responsible to History and Future Generations”
1999
„La Maison n’est pas un bien à vocation commerciale – il ne peut être considéré comme un bien classique à vendre.
Capitaine Kazimierz Michałowski
La Maison doit rester un Monument et un Symbole Vivant, au sein de laquelle sera cultivée la mémoire des soldats qui ont donné leur vie. Tous ceux qui auront une influence sur le sort de la Maison seront responsables face à l’Histoire et aux Générations à venir”
1999
Od kilku lat trwa walka o zachowanie dla Polonii Francuskiej ostatniego przyczółku polskości w Paryżu. Dotychczas, jedynie interwencje polskich mediów uspokajały grupę osób zamierzających odebrać na zawsze polskiej diasporze dostęp do Domu. Niebezpieczeństwo nadal czyha i dlatego postanowiliśmy wystosować list do Polskich Władz:
Pan Prezydent RP Andrzej Duda
Paryż 12 lutego 2020 r.
List otwarty
Dotyczy pilnej interwencji w celu uratowania dla Polski i Polonii francuskiej
Domu Stowarzyszenia Polskich Kombatantów i ich Rodzin im. Generała Andersa w Paryżu.
Szanowny Panie Prezydencie,
przedstawiciele Polonii we Francji zintegrowanej wokół Domu Kombatanta im. Generała Władysława Andersa, zatroskani o narodowe dziedzictwo, zwracamy się z prośbą do Władz Rzeczpospolitej Polskiej o skuteczną pomoc, w celu uratowania tego ośrodka dla działalności środowiska polonijnego w Paryżu.
Dom Stowarzyszenia Polskich Kombatantów i ich Rodzin, w 1948 r. z inicjatywy Generała Władysława Andersa został zakupiony z funduszy pochodzących ze składek żołnierzy Armii Polskiej i przekazanych przez Rząd na Uchodźctwie, aby służył kombatantom i uchodźcom politycznym. Był redutą walki z komunizmem.
Ta zabytkowa pięciopiętrowa kamienica, której wartość rynkową szacuje się na około 30 milionów Euro, usytuowana w jednej z najpiękniejszych dzielnic Paryża, była i jest siedzibą wielu stowarzyszeń i szkół polonijnych oraz Parafii Miłosierdzia Bożego. Jako jedyny ośrodek centralizujący życie polonijne, skupia Polaków i Francuzów polskiego pochodzenia wywodzących się z rożnych fal emigracyjnych i środowisk społecznych.
To właśnie tutaj odbywają się zajęcia Szkół Polskich, pierwszą z nich utworzono już w 1948 roku, regularnie organizowane są wykłady historyczne i konferencje, lekcje języka francuskiego dla Polaków, obchody świąt narodowych i rocznic, koncerty, spektakle poetyckie, projekcje filmów i wieczory taneczne, a także doradztwo prawne i kursy katechetyczne. W tym Domu Polonia Francuska gościła liczne osoby ze świata polskiej polityki, kultury i mediów.
Niestety, pomimo rozlicznych starań, grozi nam utrata Naszego Domu na zawsze. Otóż Powiernicy Domu SPK Stowarzyszenia Polskich Kombatantów i Ich Rodzin we Francji im. Gen. Wł. Andersa – 20, rue Legendre w 17 dzielnicy Paryża, bezprawnie dążą do jego likwidacji, i co za tym idzie pozbawienia na zawsze naszej polonijnej społeczności możliwości kultywowania więzi z Ojczyzną. Pierwszą próbę sprzedaży 20 lat temu uniemożliwił ówczesny rektor Polskiej Misji Katolickiej, po dokonaniu generalnego remontu, oddał do użytku organizacjom polonijnym.
Nadmieniamy, iż w ramach naszych dotychczasowych starań w sprawie utrzymania Domu Kombatanta dla środowiska polonijnego sukcesywnie informowani byli niżej wymienieni przedstawiciele Władz RP:
Pan Marszałek Senatu Stanisław Karczewski, Pan Minister Stanu Adam Kwiatkowski, Pan Wicemarszałek Senatu Michał Seweryński, Pani Senator Janina Sagatowska, były Senator Jan Żaryn, Pan Poseł Jan Dziedziczak, były Wiceminister MSZ, Pan Minister Jan Kasprzak, z Urzędu d/s Kombatantów, Pan Poseł Antoni Macierewicz, były Minister MON.
W czerwcu 2018 r., z okazji rocznicy lądowania aliantów w Normandii, w Domu Kombatanta zostało zorganizowane spotkanie z reprezentantami obecnego rządu, celem zapoznania ich z sytuacją tego ośrodka i ubiegania się o pomoc w jego ratowaniu. Wśród delegatów obecni byli: Pan Bogusław Winida, doradca Prezydenta RP, Pan Senator Maciej Łuczak, Wiceprzewodniczący Komisji d/s Emigracji i Łączności z Polakami za Granicą, Pan Senator Andrzej Pająk, członek Komisji d/s Emigracji i Łączności z Polakami za Granicą, Pani Magdalena Merta z Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych. Otrzymaliśmy również od Pana Dyrektora Biura Polonijnego przy Senacie Grzegorza Seroczyńskiego listowną obietnicę wsparcia finansowego.
Ze smutkiem stwierdzamy, iż oficjalne wizyty najwyższych urzędników państwowych nie przyniosły spodziewanych rezultatów. Nagłośnienie sprawy przez polskie media uniemożliwiały do chwili obecnej sprzedaż tej historycznej spuścizny bohaterstwa Żołnierzy Armii Polskiej.
Pierwotny zamysł założycieli jednoznacznie wyraził w 1999 r. rotmistrz Kazimierz Michałowski, weteran II wojny światowej, w apelu skierowanym do Powierników Domu Kombatanta: „Dom nie jest własnością handlową – nie podchodzi się do niego jak do zwykłego towaru na sprzedaż. Dom ma pozostać jako Pomnik i Symbol Żywy, gdzie będzie pielęgnowana Pamięć Żołnierzy, którzy oddali swoje życie. Wszyscy, którzy mają wpływ na losy Domu są odpowiedzialni przed Historią i Potomnymi”.
Oczekujemy, że najwyższe instancje państwowe, odpowiedzą na apel Stowarzyszenia Obrony Domu Kombatanta ściśle współpracującym z powstałym w 1947 roku Kołem Paryż SPK , mających na celu uchronienie tegoż ośrodka przed nielegalnym sprzedaniem.
Być może warto by było budynek ten objąć polskim patronatem dziedzictwa narodowego, albo utworzyć w nim po Berlinie i Jerozolimie Instytut Rotmistrza Pileckiego, o co już w październiku prosiliśmy Pana Ministra Glińskiego. Mecenat Polskich Władz nad Domem Kombatantów , pozwoliłby naszej diasporze skutecznie uprawiać rzetelną politykę historyczną i podnosić prestiż Naszego Kraju we Francji. Bardzo atrakcyjna lokalizacja i jakość tej nieruchomości gwarantuje możliwość jego samofinansowania. Niemniej jednak, w chwili obecnej istnieje konieczność ustalenia statusu prawnego oraz doprowadzenia domu do stanu używalności. Zwracamy się do Pana Prezydenta o realne wsparcie moralne i finansowe.
Szanowny Panie Prezydencie, my członkowie Stowarzyszenia Obrony Domu Kombatanta oraz Koła Paryż SPK, pozostajemy do dyspozycji Pana i Polskiego Rządu, aby przedstawić obecny stan rzeczy w powyższych kwestiach i nakreślić perspektywy współpracy mającej na celu uratowanie Domu Kombatanta.
W ślad za wielką tradycją patriotyczną, kierowani moralnym obowiązkiem i powinnością obywatelską nie możemy pozwolić, abyśmy zostali obciążeni odpowiedzialnością za zaniechanie działań mających na celu utrzymanie polskiego dziedzictwa. Nie zgadzamy się, aby Dom Kombatanta podzielił los Hotelu Lambert, głównego ośrodka Wielkiej Emigracji, który za sprawą ówczesnego ministra MKiDN Michała Ujazdowskiego, nieodwracalnie został stracony dla naszej Ojczyzny z powodu niewykorzystania przez Państwo Polskie prawa do pierwokupu.
Zaniepokojeni jesteśmy sukcesywną utratą polskiego dorobku materialnego we Francji. Budynek Instytutu Polskiego w Paryżu, został przed dziesięciu laty wyłączony z powszechnego użytku. Przekonani o słuszności naszej prośby, trwamy w nadziei, że zaistniała sytuacja, mobilizująca nasze środowisko wokół obrony tego przyczółka polskości w Paryżu, stanie się przyczynkiem do ożywienia działalności patriotycznej i wzmocnienia więzi z Ojczyzną.
Licząc na skuteczną pomoc, załączamy wyrazy podziękowania i szacunku,
Członkowie Zarządu Stowarzyszenia Obrony Domu Kombatantów
P.S. : Pod petycją skierowaną do Rodaków w sprawie wsparcia naszej akcji, w ciągu sześciu dni otrzymaliśmy 1600 podpisów z 15 krajów świata.
http://dom-kombatantow-spk- paris.fr/index.php/pl/petycja
Do wiadomości:
Pan Mateusz Morawiecki Premier RP
Pan Jan Dziedziczak Minister ds. Polonijnych
Pan Profesor Piotr Gliński Minister Kultury i Dziedzictwa Narodowego
Pan Jan Kasprzak Minister do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych
Krótka Historia Powstania Stowarzyszenia Polskich Kombatantów i ich Rodzin we Francji, administratorów tzw. Powierników oraz nabycia Domu SPK im. gen Andersa w Paryżu
Stowarzyszenie Polskich Kombatantów we Francji SPK zostało założone 13.09.1947 r. Głównym celem było trwanie w polskości i walka o odzyskanie Niepodległości Państwa Polskiego będącego pod okupacja rosyjską. SPK miało również wspomagać tysiące weteranów Armii Polskiej osiadłych we Francji w ich sprawach osobistych. W lutym 1948 r. został zakupiony Dom SPKombatantów przy ulicy Legendre 20 w 17 dzielnicy Paryża. Dom zakupiono za sumę 400 000.000 starych franków podarowanych przez Polski Rząd Emigracyjny w Londynie. Ze względu na niemożliwość nabywania nieruchomości na terenie Francji przez podmioty cudzoziemskie, założono fikcyjne przedsiębiorstwo nieruchomości – SCIMP zarządzane przez pięciu administratorów ”powierników”, którzy nie wnieśli żadnego osobistego kapitału przy zakupie i nie posiadali żadnych praw do jego własności. Organ powierników został powołany na potrzeby SPK, co jest uwiecznione w dokumentach notarialnych.
Członkowie organu powierniczego wywodzili się z przedwojennej kadry oficerskiej i jednocześnie byli oni członkami głównego Zarządu SPK we Francji. Te dwa organy, pomimo różnych nazw łączyły się w jedno ciało decydenckie.
W latach 70-tych prawo francuskie uległo zmianie. W latach 1973/74 została dokonana transformacja SCIMP w Stowarzyszenie Przyjaźni Rodzin Polsko-Francuskich, która nie zmieniła niczego poza nazwą organu. Nowo powołane ciało powiernicze nie wniosło również swojego kapitału i nie uzyskało żadnych praw własności. Nie stworzono również nowego podmiotu prawnego. Za nową nazwą pozostał, ten sam właściciel tzn. Stowarzyszenie Polskich Kombatantów i ich Rodzin we Francji. Obowiązkiem nowego organu powierniczego jest służyć interesom SPK, tak jak poprzednio czyniło to przez ponad 20 lat – SCIMP. Z upływem czasu obsada stanowisk tzw. powierników ulegała naturalnej zmianie; miejsca starszych pamiętających realia II wojny światowej, obejmowały osoby młodszej generacji, wśród których zdarzali się oportuniści.
Pod koniec lat 90-tych grupa takich ludzi zdominowała Zarząd Główny we Francji, podejmując decyzję sprzedaży Domu SPK.
Zdecydowana akcja obrony Domu Kombatanta SPK kierowana przez Koło Paryż SPK, uniemożliwiła tę sprzedaż. Ze względu na bardzo zły stan techniczny Domu, prefektura zabroniła jego użytkowania. W obliczu takich faktów gruntowny remont został przeprowadzony dzięki rektorowi Polskiej Misji Katolickiej – księdzu Stanisławowi Jeżowi, na prośbę ówczesnego prezesa SPK śp. Mieczysława Dukalskiego. Dom SPK doprowadzony do norm, zaczął na nowo służyć środowiskom polonijnym (szkołom oraz licznym stowarzyszeniom).
Niestety od 2012 r. zaczęły się na nowo utajnione przed przedstawicielami Polonii manewry prowdzące do sprzedaży Naszego Polskiego Domu i według wszelkich sygnałów, przekazanie dochodu na rzecz Biblioteki Polskiej w Paryżu.
W czerwcu 2019 r. zaczęto wyprózniać Dom, usunięto kaplicę, organizacje polonijne otrzymały nakaz opuszczenia budynku, argumentując, że bardzo zły stan techniczny nie pozwala na przyjmowanie publiczności i wymaga kosztownego remontu w kwocie 300 tys. Euro. Naszym stowarzyszeniom polonijnym odmówiono przedstawienia jakiekolwiek planningu robót, kosztorysów, nie dopuszczano do rozmów nt. przyszłości, natomiast klucz do budynku otrzymał agent francuskiej agencji.
W międzyczasie komisja urzędowa APAV dokonała diagnozy DK, że jego stan zezwala na wynajem.
Brak transparentności wobec społeczności polonijnej zastanawia. Szokuje również całkowite pomijanie interesów naszej diaspory w podejmowaniu decyzji przez administratorów (powierników) DK, diametralnie sprzecznych z inicjalnym statutem.
Aby ustalić ład w funkcjonowaniu stowarzyszenia powierników, członkowie koła Paryż zwrócili się do biura adwokackiego. Pierwszym sygnałem tychże działań jest dymisja Prezesa Zarządu Głównego SPK piastującego jednocześnie funkcję prezesa Powierników.
Manipulacje wokół Domu przy ulicy Legendre potęgowały frustrację środowisk polonijnych, którym „Ktoś” odbiera ostatnie miejsce spotkań i kultywowania więzi z Ojczyzną.
Istnieje witalna potrzeba samodzielnego istnienia Domu Polskich Kombatantów im gen. Władysława Andersa w Paryżu jako Domu Polonii. Polacy mają historyczne i moralne prawo do jego posiadania.
Podejmiemy wszelkie działania, aby nie dopuścić do Jego utraty w hołdzie tym, którzy walczyli o wolną Ojczyznę i w trosce o przyszłe pokolenia.
W tym celu powołano Stowarzyszenie Ochrony Domu Polskich Kombatantów i ich rodzin im. Generała Władysława Andersa we Francji.
Celem stowarzyszenia jest:
- konserwacja i utrzymanie domu położonego przy rue Legendre 20 w Paryżu 75017, jako miejsca pamięci polskich weteranów we Francji,
- rozwój polskich tradycji na rzecz przyszłych pokoleń polskiego i francusko-polskiego pochodzenia oraz kontynuacja różnych działań stowarzyszeń w zakresie tradycji historycznej, kulturowej, religijnej, chrześcijańskiej, edukacyjnej i patriotycznej.